Polski Ład: podatek u źródła według nowych zasad

O zmianach w zasadach poboru podatku u źródła (WHT – withholding tax) słychać już od jakiegoś czasu. Nowelizacja przepisów podatkowych z 2018 roku, która po kilku przesunięciach ma wejść w życie od 1 stycznia 2022 r., wprowadza m.in. mechanizm „pay and refund” dla należności wypłacanych na rzecz zagranicznego kontrahenta, które w roku podatkowym przekroczą 2 mln PLN. Co ważne, przepisy te nie będą obowiązywać w pierwotnie planowanym kształcie, który był szeroko dyskutowany w trakcie ostatnich dwóch lat – w Polskim Ładzie przewidziano bowiem zmianę kilku istotnych założeń nowego reżimu.

Podatek u źródła – dotychczasowe zasady

Obowiązek poboru podatku u źródła występuje w sytuacji, gdy polski podatnik dokonuje wypłaty należności na rzecz zagranicznego podmiotu osiągającego przychody na terytorium Polski. Podatek ten dotyczy przede wszystkim wypłacanych dywidend, odsetek, należności licencyjnych oraz zapłaty za niektóre usługi niematerialne (jak np. usługi zarządzania, prawne czy doradcze). Dotychczas przy ustalaniu wysokości podatku podlegającego potrąceniu z wypłacanego wynagrodzenia, poza przepisami ustaw CIT i PIT zasadniczo zastosowanie znajdowały zwolnienia i obniżone stawki podatku wynikające z właściwych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz unijnych dyrektyw.

Mechanizm „pay and refund”

Zgodnie z obecnym brzmieniem przepisów (których stosowanie jest co do zasady odroczone do 1 stycznia 2022 r.) wypłacając odsetki, dywidendy, należności licencyjne bądź wynagrodzenie za niektóre usługi niematerialne, których wysokość na rzecz tego samego podatnika przekracza w roku podatkowym łącznie 2 mln PLN, płatnicy mają obowiązek najpierw pobrać podatek u źródła według stawki wynoszącej w zależności od rodzaju płatności 20 proc. lub 19 proc., a dopiero później podatnik (lub sam płatnik, jeżeli to on poniósł ciężar ekonomiczny podatku, tj. nie stosował potrącenia podatku od wykonywanej płatności) może ubiegać się o zwrot wpłaconego podatku.

Zastosowanie obniżonej stawki podatku u źródła lub zwolnienia powyżej ww. limitu jest jednak nadal możliwe po złożeniu specjalnego oświadczenia (na formularzu WH-OSC) o posiadaniu wymaganej dokumentacji oraz przeprowadzeniu stosownej weryfikacji przy dochowaniu należytej staranności lub uzyskaniu opinii o stosowaniu zwolnienia z poboru podatku u źródła (obecnie w zakresie wynikającym wyłącznie z unijnej dyrektywy).

Podatek u źródła – co zmienia Polski Ład?

Zmiany w zakresie regulacji dotyczących podatku u źródła wprowadzone przez Polski Ład obejmują przede wszystkim:

• zawężenie zakresu stosowania mechanizmu „pay and refund” do płatności o charakterze pasywnym, a więc obejmujących m.in. odsetki, należności licencyjne oraz dywidendy (bez płatności za usługi niematerialne), wypłacanych wyłącznie na rzecz podmiotów powiązanych niebędących polskimi rezydentami podatkowymi;
• rozszerzenie zakresu opinii o stosowaniu zwolnienia/preferencji o możliwość uzyskania takiej opinii także w odniesieniu do płatności korzystających z preferencji na gruncie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania;
• modyfikację definicji beneficjenta rzeczywistego, obejmującą m.in. zmianę zasad weryfikacji rzeczywistej działalności gospodarczej;
• zmianę wymogu należytej staranności wskazującą, że przy ocenie dochowania tego warunku uwzględnia się także powiązania pomiędzy podmiotami;
• zmiany w zakresie płatności dokonywanych za pośrednictwem podmiotów prowadzących rachunki papierów wartościowych i rachunki zbiorcze;
• rozszerzenie zakresu przypadków, w których można posługiwać się kopią certyfikatu rezydencji (zasadniczo możliwe będzie posługiwanie się kopiami certyfikatów rezydencji we wszystkich przypadkach, o ile informacje w nich zawarte nie budzą uzasadnionych wątpliwości co do zgodności ze stanem faktycznym),
• uproszczenie sposobu podpisywania oświadczenia płatnika (WH-OSC).